Każdy pracodawca w Polsce ma prawny obowiązek przeprowadzić szkolenia BHP — zarówno wstępne, jak i okresowe — zanim pracownik przystąpi do wykonywania swoich zadań. Zaniedbanie tych obowiązków może wiązać się z poważnymi konsekwencjami finansowymi, cywilnymi, a w skrajnych przypadkach – również karnymi.

1. Kary finansowe – tryb mandatu lub grzywny

Inspekcja Pracy (PIP) może nałożyć na pracodawcę mandat w wysokości od 1 000 zł do 30 000 zł za każde naruszenie związane z brakiem szkolenia BHP.
W przypadku powtarzających się uchybień lub szczególnej wagi naruszenia, sprawa może trafić do sądu, gdzie grzywna może sięgnąć 50 000 zł. W odniesieniu do osób prawnych możliwe są nawet sankcje rzędu 200 000 zł.

2. Odpowiedzialność cywilna i odszkodowawcza
Brak przeszkolenia pracownika zwiększa ryzyko wypadków przy pracy. Jeżeli dojdzie do zdarzenia, w którym pracownik dozna szkody, pracodawca może zostać pociągnięty do odpowiedzialności cywilnej i zobowiązany do wypłaty odszkodowania oraz zadośćuczynienia.

3. Odpowiedzialność karna za skutki wypadku
Jeśli brak szkolenia przyczyni się do ciężkiego uszczerbku na zdrowiu lub śmierci pracownika, pracodawca może ponieść odpowiedzialność karną — od grzywny i ograniczenia wolności, po karę do 3 lat pozbawienia wolności.

4. Sankcje wobec pracownika
Chociaż za zorganizowanie szkolenia odpowiada pracodawca, pracownik ma obowiązek w nim uczestniczyć. Brak udziału może skutkować upomnieniem, naganą, a w skrajnych przypadkach — nawet zwolnieniem dyscyplinarnym.

Podsumowanie
Niedopełnienie obowiązków szkoleniowych z zakresu BHP może skutkować wysokimi karami finansowymi, problemami cywilnoprawnymi, a nawet odpowiedzialnością karną. Szkolenie BHP to nie tylko formalność – to fundament bezpiecznego i legalnego środowiska pracy. Regularne jego przeprowadzanie oraz dokumentowanie to obowiązek, który chroni nie tylko pracownika, ale i samego pracodawcę.