Szkolenia BHP są obowiązkowe dla każdego pracownika i pracodawcy. Dzielą się one na dwa główne typy: wstępne oraz okresowe. Ich częstotliwość zależy od rodzaju wykonywanej pracy oraz poziomu ryzyka zawodowego. W lipcu 2025 roku obowiązują przepisy niezmienione od kilku lat, a zasady nadal reguluje Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z 2004 r. oraz jego nowelizacje.

1. Szkolenie wstępne BHP

• Każdy pracownik musi przejść szkolenie wstępne przed rozpoczęciem pracy.

• Składa się z części ogólnej (prowadzonej przez specjalistę ds. BHP) oraz stanowiskowej (przeprowadzanej przez bezpośredniego przełożonego).

• Dotyczy także pracodawców oraz osób kierujących pracownikami.

2. Szkolenie okresowe – po jakim czasie?

Szkolenie okresowe służy aktualizacji wiedzy z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy. Częstotliwość jego przeprowadzania zależy od stanowiska:

a) Pracownicy na stanowiskach robotniczych

• Jeśli wykonują pracę szczególnie niebezpieczną – szkolenie okresowe odbywa się co 1 rok.

• W pozostałych przypadkach – co 3 lata.

b) Pracodawcy i osoby kierujące pracownikami (kierownicy, mistrzowie, brygadziści)

• Pierwsze szkolenie muszą odbyć do 6 miesięcy od rozpoczęcia pracy.

• Następnie szkolenie powtarzane jest co 5 lat.

c) Pracownicy inżynieryjno-techniczni (np. technolodzy, projektanci, konstruktorzy)

• Pierwsze szkolenie: do 12 miesięcy od zatrudnienia.

• Kolejne szkolenia odbywają się co 5 lat.

d) Pracownicy administracyjno-biurowi

• Jeśli pracodawca został zakwalifikowany do grupy ryzyka wyższego niż trzecia – pracownicy muszą odbywać szkolenie co 6 lat.

• Jeżeli firma należy do grupy ryzyka trzeciej lub niższej – pracownicy mogą być zwolnieni z okresowych szkoleń BHP.

e) Służba BHP oraz osoby wykonujące zadania tej służby

• Mają obowiązek ukończenia pierwszego szkolenia okresowego w ciągu 12 miesięcy od rozpoczęcia pracy.

• Następnie muszą odbywać szkolenia co 5 lat.

3. Forma szkolenia

• Szkolenia wstępne zawsze odbywają się w formie instruktażu – stacjonarnie.

• Szkolenia okresowe mogą być prowadzone w formie kursów, seminariów, samokształcenia kierowanego, a także online – o ile forma taka jest zgodna z przepisami.

• Szkolenia dla pracowników fizycznych i na stanowiskach niebezpiecznych muszą odbywać się w formie praktycznej (instruktażu).

• Po szkoleniu okresowym wymagany jest egzamin sprawdzający (dotyczy większości grup poza pracownikami robotniczymi).

4. Zwolnienie z okresowego szkolenia

Z obowiązku okresowego szkolenia BHP można zostać zwolnionym, jeśli:

• Pracownik odbył szkolenie w tej samej grupie stanowisk u innego pracodawcy, a przerwa w zatrudnieniu nie przekracza 6 miesięcy.

• Pracownik posiada aktualne zaświadczenie o ukończeniu szkolenia BHP w zakresie odpowiadającym obecnemu stanowisku.

Podsumowanie

Szkolenie BHP to nie tylko formalność, ale istotny element prewencji wypadków i budowania bezpiecznego miejsca pracy. Obowiązek jego powtarzania – co rok, 3, 5 lub 6 lat – zależy od charakteru pracy i ryzyka zawodowego. Regularność i właściwa forma szkoleń są nie tylko obowiązkiem, ale również zabezpieczeniem dla pracodawcy przed odpowiedzialnością prawną w przypadku wypadków.

Warto prowadzić dokładną dokumentację szkoleń i nie przekraczać terminów – w razie kontroli lub zdarzenia wypadkowego, brak ważnego szkolenia BHP może mieć poważne konsekwencje.