Bezpieczeństwo i higiena pracy (BHP) to fundament nowoczesnego rynku pracy. Obowiązek organizowania i uczestnictwa w szkoleniach BHP wynika bezpośrednio z przepisów Kodeksu pracy oraz rozporządzeń wykonawczych. Od lipca 2025 r. zasady te są aktualizowane na podstawie obowiązujących aktów prawnych.
1. Kogo obejmuje obowiązek?
Pracodawca oraz osoby kierujące pracownikami – muszą odbyć szkolenie wstępne i okresowe „w zakresie niezbędnym do wykonywania obowiązków”
Pracownicy zatrudnieni na umowę o pracę – zarówno wstępne, jak i okresowe szkolenia są obowiązkowe
Osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą – jeśli zatrudniają – także muszą odbyć szkolenie BHP
2. Szkolenie wstępne
Składa się z:
a) Instruktażu ogólnego – zapoznaje z ogólnymi przepisami, zasadami pierwszej pomocy i PPOŻ.
b) Instruktażu stanowiskowego – omawia specyficzne zagrożenia związane ze stanowiskiem
Obowiązkowy musi być przeprowadzony przed dopuszczeniem pracownika do pracy
3. Wyjątki od obowiązku szkolenia wstępnego
Pracownik powraca na to samo stanowisko u tego samego pracodawcy bez przerwy – szkolenie wstępne nie jest wymagane
Okres przerwy może obejmować wolne od pracy (np. weekendy, święta) .
4. Szkolenia okresowe – terminy
Pierwsze szkolenie okresowe:
Dla pracowników fizycznych – max 12 miesięcy od rozpoczęcia pracy.
Dla pracodawców i osób kierujących – max 6 miesięcy
Częstotliwość kolejnych szkoleń:
Stanowiska robotnicze – co 3 lata; przy pracy szczególnie niebezpiecznej – co roku
Kadra kierownicza, inżynieryjna – co 5 lat
Pracownicy administracyjno-biurowi – co 6 lat
Pierwsze szkolenia okresowe według powyższych terminów stosowane są analogicznie .
5. Forma szkolenia
Stacjonarne – obowiązkowe dla stanowisk narażonych i tych z instruktażem stanowiskowym
Zdalne – dopuszczalne od lipca 2023 roku dla:
Instruktaż ogólny musi być stacjonarny, szczególnie dla nowych pracowników
6. Konsekwencje braku szkolenia
Pracodawca – grożą mu kary finansowe: od 1 000 zł do 30 000 zł (przy powtarzalnych zaniedbaniach nawet do 50 000 zł)
Pracownik – może być niedopuszczony do pracy, jeśli nie posiada wymaganego szkolenia
7. Zmiany związane z epidemią COVID‑19
Podczas stanu epidemii lub zagrożenia epidemicznego:
termin na szkolenia okresowe mógł zostać wydłużony do 180 dni – jednak od 1 lipca 2023 stan zagrożenia w Polsce już nie obowiązuje
Szkolenia wstępne mogły się odbywać online, ale nie instruktaż stanowiskowy i ogólny dla robotników
👉 Podsumowanie:
Szkolenie BHP – wstępne i okresowe – jest obowiązkowe dla pracodawcy, kierowników i pracowników zatrudnionych na umowę o pracę. Termin, forma i częstotliwość zależą od rodzaju stanowiska i charakteru pracy. Wyjątki istnieją, ale dotyczą tylko powrotu na to samo stanowisko bez przerwy lub posiadania ważnego świadectwa. Brak szkolenia może skutkować poważnymi sankcjami finansowymi.